5.5 Gezondheidszorg | Programmabegroting 2022-2025

	We creëren een leefomgeving met voldoende prikkels om een gezonde leefstijl te stimuleren.
Doelstelling:
Alle inwoners van de Fryske Marren hebben gelijke kansen op een goede gezondheid.
Het hebben van een goede gezondheid is een belangrijk middel om andere doelen te bereiken, zoals: ‘meer regie op het eigen leven’, ‘kwaliteit van leven’, ‘meedoen in de maatschappij’ en ‘het gebruik maken van sociale netwerken’. Het gemeentelijke gezondheidsbeleid is gericht op het bevorderen van een gezonde leefstijl van inwoners, en is daarmee verbonden met andere programma onderdelen en doelstellingen zodat sprake is van een integrale aanpak. In de beleidsnota hebben we 5 ambities benoemd: 1. Gezondheid in de fysieke leefomgeving. 2. Levensverwachting kwetsbare inwoners verhogen. 3. Aan de slag met druk op het dagelijks leven bij jeugd en jongvolwassenen. 4. Vitaal ouder worden. 5. Gezonde leefstijl (op het gebied van roken, alcohol, drugs en overgewicht). We willen gezondheidsverschillen verkleinen. We doen dat via een integrale en duurzame aanpak, waarbij we de verschillende domeinen (onderwijs, leefomgeving, werk, en zorg) en beleidsvelden (o.a. sociaal domein, sport, minimabeleid, ruimte, handhaving) met elkaar verbinden. Het betrekken en bereiken van inwoners in deze aanpak is een belangrijke basisvoorwaarde.
Resultaat:	Actie:
Bij totstandkoming van gemeentelijk beleid vindt verbinding plaats tussen het fysieke- en sociale beleidsdomein. (ambitie 1 gezondheidsbeleid)	We dragen bij aan het vormen van de omgevingsvisie.
In 2024 is de gezondheidskloof tussen mensen met een lage- en hoge SES verkleind, door de levensverwachting van kwetsbaren te verhogen. In 2024 worden meer kinderen in een kansrijke situatie geboren. (ambitie 2 gezondheidsbeleid)	Ontwikkelen Zorgpad Kwetsbare Zwangeren
	Interventies zoals ‘Voorzorg’ inzetten.
	Subsidie Centering Pregnancy
	We rollen onze GIDS-aanpak verder uit
In 2024 ervaren jongeren en jongvolwassenen minder prestatiedruk in hun leven, doordat mentale gezondheidsvaardigheden worden gestimuleerd en er voor hen voldoende plaatsen zijn om te kunnen ontspannen (ambitie 3 gezondheidsbeleid)	Weerbaarheid van jongeren vergroten
	Lokale coalities met én rondom jongeren ontwikkelen.
	In gesprek met jongeren over het ‘mentaal welbevinden’.
In 2024 voelen meer ouderen zich vitaal zodat én omdat zij participeren in de samenleving. (ambitie 4 gezondheidsbeleid)	Bewustwordingscampagne over de waarde van ouderen.
	We stimuleren het participeren van ouderen.
	Deelname RIVM-pilot mbt samenwerking rondom ouderen in relatie tot ‘valpreventie’.
Wij richten ons op drie leefstijlthema’s: • roken; • problematisch alcohol- en drugsgebruik en • overgewicht. Hiermee zetten wij veel initiatieven van de afgelopen jaren voort. Daarnaast geven wij zo lokaal invulling het Nationaal Preventieakkoord. (ambitie 5 gezondheidsbeleid)	Aanpak rookvrije generatie: Kinderen groeien op in een rook-en tabak vrije omgeving zodat ze niet langer blootstaan aan meeroken en niet verleid worden om te gaan roken.
	Terugdringen aantal rokers
	Ontwikkelen en uitvoeren preventie- en handhavingsplan, incl. NIX18. (alcohol en drugs)
	We stimuleren gezond gedrag en borgen de JOGG-aanpak (overgewicht).
De gezondheid, groei en ontwikkeling van 0-19 jarigen bevorderen, bewaken en beschermen (Jeugdgezondheidszorg)	Afspraken maken met de jeugdgezondheidszorg over het aanbod 2022 ev